Αυτισμός και πρώιμη διάγνωση
Λέξεις: 510
Χρόνος Ανάγνωσης: 2.30΄
Ενδείξεις οι οποίες πρέπει να θορυβήσουν τους γονείς στην ηλικία των δεκαοχτώ μηνών του παιδιού.
Οι Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος ΔΑΦ (Autism Spectrum Disorders) είναι σύνθετες νευροαναπτυξιακές διαταραχές που εκδηλώνονται στην πρώιμη παιδική ηλικία και τυπικά διατηρούνται εφ’ όρου ζωής. Έχουν ως αποτέλεσμα εξασθενημένη κοινωνική αλληλεπίδραση, ελλείμματα λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, επαναλαμβανόμενες, στερεοτυπικές συμπεριφορές και περιορισμένα ενδιαφέροντα (Hoffman, 2009).
Με δεδομένο ότι μέχρι τώρα τα νευροβιολογικά αίτια του Αυτισμού δεν είναι γνωστά, δεν υπάρχει κάποιο ιατρικό τεστ για τη διάγνωση των ΔΑΦ. Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εικόνα και την αξιολόγηση συμπεριφορικών και χαρακτηριστικών που κάνουν οι ειδικοί βασισμένοι σε ή διαγνωστικά εργαλεία. Τα δυο περισσότερο αποδεκτά διαγνωστικά συστήματα είναι το DSM-V της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρίας και το ICD-11 του παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αλλά και διαγνωστικά εργαλεία όπως το Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS), Autism Diagnostic Interview-Revised (ADI-R), Childhood Autism Rating Scale (CARS). Η κλινική εικόνα, η διάγνωση, η ταξινόμηση καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά καθορίζουν τη θεραπευτική προσέγγιση (Συριοπούλου, 2013).
Οι ΔΑΦ μπορούν να διαγνωστούν αξιόπιστα στην ηλικία των 18 μηνών και παράλληλα διεξάγονται έρευνες ώστε να βρεθούν αξιόπιστες μέθοδοι εντοπισμού προειδοποιητικών ενδείξεων σε παιδιά ηλικίας 14 μηνών (Goin & Myers, 2004 όπως αναφ. Heward, 2011).
Στις ΔΑΦ ο έγκαιρος εντοπισμός είναι καθοριστικής σημασίας για την πορεία της διαταραχής, καθώς η έγκαιρη διάγνωση επιτρέπει την πρώιμη παρέμβαση, η οποία έχει υψηλή συσχέτιση με θεαματικά αποτελέσματα στη λειτουργικότητα του ατόμου .
Ενδείξεις που πρέπει να προσέξουν οι γονείς κατά τη διάρκεια των πρώτων δεκαοχτώ μηνών της ζωής του παιδιού και να απευθυνθούν στον παιδίατρο, ή τον αναπτυξιολόγο, ο οποίος θα τους καθοδηγήσει, είναι:
- Η έλλειψη δακτυλοδειξίματος ή χειρονομιών.
- Η σπάνια ή φτωχής ποιότητας μίμηση των εκφράσεων του προσώπου που το φροντίζει.
- Η έλλειψη ειπωμένης καμίας μεμονωμένης λέξης μέχρι την ηλικία των 16 μηνών.
- Η απουσία χαμόγελου.
- Η μη ανταπόκριση στο άκουσμα του ονόματός του.
- Η αδιαφορία ή η έντονη δυσφορία στο χάιδεμα
- Έλλειψη ενδιαφέροντος για παιχνίδι που αναμένεται για την ηλικία τους.
- Τα ελλείμματα στην από κοινού εστίαση της προσοχής (δηλ. το παιδί δεν κοιτά αυτό που κοιτά ή δείχνει ο γονέας.
- Η απώλεια γλωσσικών ή κοινωνικών δεξιοτήτων που είχε κατακτήσει το παιδί σε προηγούμενο στάδιο.
(Professional Development in Autism Center, 2004).
Συμπερασματικά, ο Αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που λόγω της πολυπαραγοντικής αιτιολογίας και της ετερογένειας των συμπτωμάτων η έγκαιρη διάγνωσή του είναι δύσκολη.
Για τους λόγους αυτούς και επειδή είναι πολύ σημαντική η πρώιμη παρέμβαση, η διάγνωση και η αξιολόγηση του Αυτισμού πρέπει να γίνεται από διεπιστημονική ομάδα ειδικών με τη χρήση αξιόπιστων εργαλείων και διαγνωστικών μέσων.
Επειδή, η ανάπτυξη του ανθρώπου είναι μία δυναμική διαδικασία κατά την οποία συντελούνται αλληλεπιδράσεις μεταξύ του ατόμου και του περιβάλλοντος (Rodrigues, et al., 2015), αν το παιδί αδυνατεί να προσλάβει τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξή του με τον τυπικό τρόπο, δημιουργούνται κενά στον γνωστικό, κοινωνικό και ψυχοσωματικό τομέα.
Οπότε όσο πιο νωρίς γίνει η διάγνωση και μπορεί να ξεκινήσει η παρέμβαση τόσο περισσότερο ωφελείται το παιδί και διδάσκεται με τον τρόπο που λειτουργεί σε αυτό (η πρώιμη παρέμβαση είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη του αυτιστικού ατόμου).
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub.
Heward, W. L. (2011). Παιδιά με ειδικές ανάγκες: μία εισαγωγή στην ειδική εκπαίδευση. Αθήνα Εκδόσεις: Τόπος
Hoffman, E. J. (2009). Clinical features and diagnosis of autism and other pervasive developmental disorders. Primary Psychiatry, 16(1), 36–44.
Lord, C., Risi, S., Lambrecht, L., Cook, E. H., Leventhal, B. L., DiLavore, P. C., ... & Rutter, M. (2000). The Autism Diagnostic Observation Schedule—Generic: A standard measure of social and communication deficits associated with the spectrum of autism. Journal of autism and developmental disorders, 30(3), 205-223. Doi: https://doi.org/10.1023/a:1005592401947
Pellecchia, M., Dickson, K. S., Vejnoska, S. F., & Stahmer, A. C. (2021). The autism spectrum: Diagnosis and epidemiology.
Σταλίκας, Α. , Τριλίβα, Σ. , Ρούσση, Π. (2012). Τα ψυχομετρικά Εργαλεία στην Ελλάδα. Αθήνα. Εκδόσεις: πεδίο.
Συριοπούλου, Χ., (2011) Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές Αθήνα. Εκδόσεις: Γρηγόρη.
Συριοπούλου-Δελλή, Χ. Κ., & Κασίμος, Δ. Χ. (2013). Επικοινωνία και εκπαίδευση ατόμων με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, αυτισμό. Θεσσαλονίκη. Εκδόσεις: Πανεπιστημίου Μακεδονίας
.png)
.png)
.png)